Lied van de maand mei : Zou ik niet van harte zingen ?
‘Zou ik niet van harte zingen?’ (lied van de maand)
Deze maand zingen we een prachtig lied van Duitse bodem. Voor velen zal het niet onbekend zijn.
Het is geschreven door Paul Gerhardt. In de 17e eeuw was hij predikant in en rond Berlijn. Hij schreef ook liederen, die bekend werden door een populair gezangenboek uit die tijd. De liederen van Paul Gerhardt spraken erg aan en binnen 20 jaar was er een muziekboek van zijn liederen (Paul Gerhardts Geistliche Andachten, 1666). Ook in Nederland zijn ze bekend en geliefd. Hij schreef onder andere ‘Hoe zal ik U ontvangen?’, ‘Ik mag hier aan uw kribbe staan’ en ‘Beveel gerust uw wegen’.
Uit de liederen van Paul Gerhardt spreekt vaak een diep vertrouwen in God, ook in zware tijden. Vertrouwen en tegenslag, liefde en aanvechting liggen dicht bij elkaar. In dit lied gaat het over het duister van de tijden, dood en duivel. En toch: de hartslag van het leven is de liefde van de Heer. Voor Gerhardt waren dat woorden van betekenis. Zijn vrouw overleed na 13 jaar huwelijk en drie van zijn vier kinderen moest hij naar het graf dragen. ‘Ja, van voor ik ‘t licht nog zag / ben ik veilig in zijn hoede’ dicht hij in dit lied (2e couplet).
Oorspronkelijk had het lied 12 coupletten en in ieder vers stond een hemelse belofte centraal. In het liedboek is het vrij willekeurig ingekort naar 6 coupletten (in het rode liedboek van 1973 waren het er zelfs maar 5).
De melodie komt van Johann Schop en past prachtig bij het lied. In het eerste couplet gaat het over de hartslag van het leven en in de melodie hoor je dat terug. De laatste regels zijn wel ongewoon hoog en in de praktijk wordt er weleens voor een lagere variatie gekozen. Overigens was men in de tijd van Gerhardt niet helemaal gelukkig met de melodie. De belangrijke universiteit van Wittenberg, waar hijzelf gestudeerd had, vond het te springerig en niet passend bij de ernst van de diepe geestelijke inhoud.
In het licht van Pasen mogen en kunnen we het lied uit volle borst zingen. ‘Alle dingen hebben tijd / maar Gods liefde eeuwigheid’.
